Het aantal samengestelde gezinnen neemt toe in Nederland. Het wettelijk erfrecht in Nederland is nog niet zover dat rekening wordt gehouden met samengestelde gezinnen.

Samengestelde gezinnen bestaan uit ouders met eigen kinderen en een partner met eventueel kinderen uit een eerdere relatie. Maar wat zijn nu de gevolgen bij overlijden? Dit leggen we uit aan de hand van onderstaand voorbeeld:

Gezinssamenstelling

Mieke en Jan hebben een relatie en een gezamenlijke dochter Eva. Zowel Mieke als Jan hebben een zoon uit een eerdere relatie: Joep respectievelijk Dirk.

Ongehuwd samenwonend samengesteld gezin

Mieke en Jan zijn niet gehuwd en daardoor voor het erfrecht geen partners van elkaar.

Wanneer geen testament is opgesteld, gaat bij overlijden van Mieke haar nalatenschap naar Joep en naar Eva. Bij overlijden van Jan gaat zijn nalatenschap naar Dirk en naar Eva.

Wanneer Mieke en Jan wel een testament opstellen, kunnen zij elkaar als erfgenaam aanwijzen. Bij overlijden van Mieke erven Jan, Joep en Eva. Ook kan Mieke Dirk als erfgenaam aanwijzen bij haar overlijden.

Dit geldt andersom ook voor Jan om Joep als erfgenaam aan te wijzen naast Mieke, Dirk en Eva.

Gehuwd samengesteld gezin

Wanneer Mieke en Jan gehuwd zijn, zijn zij automatisch ook elkaars partner voor het erfrecht.

Bij overlijden van Mieke erven van rechtswege Jan, Joep en Eva. Bij overlijden van Jan zijn dit Mieke, Dirk en Eva.

Is het wenselijk dat ook Dirk erfgenaam wordt van Mieke, of Joep erfgenaam van Jan, dan moeten zij dit bij testament regelen.

Maar, let op:

• Stel dat Mieke Dirk heeft aangewezen als erfgenaam, dan is het verstandig dat zij ook bepaalt wat er met dit vermogen gebeurt als Dirk onverhoopt komt te overlijden. Als Mieke hiervoor niets heeft geregeld, komt haar vermogen bij Jan en bij de ex-partner van Jan terecht. Het is voor te stellen dat Mieke liever heeft dat dit vermogen bij Joep en Eva terecht komt. Dit kan Mieke bij testament regelen.

• Stel dat Mieke er bewust voor heeft gekozen om Dirk – vanwege een verstoorde verstandhouding – niet aan te wijzen als erfgenaam. Mieke overlijdt als eerste en haar vermogen gaat naar Jan, Joep en Eva. Wanneer Jan vervolgens overlijdt gaat zijn vermogen – inclusief hetgeen hij van Mieke heeft geërfd – alsnog naar Dirk. Mieke kan dit voorkomen door een goed testament op te laten stellen.

Fiscaal worden kinderen en kinderen van de nieuwe partner gelijk behandeld voor de erfbelasting. Zij hebben dezelfde vrijstelling in de erfbelasting en hetzelfde tarief is van toepassing.

Voor de praktijk

Wettelijk is er niets geregeld voor samengestelde gezinnen, maar het is goed om na te denken wat je wensen zijn – wie mag van jou erven – en deze zorgvuldig te beschrijven.

MOS Advies

Graag bespreken we de mogelijkheden, eventueel in overleg met de notaris.

Vragen? Meer info?

Wil je meer informatie of wil je advies, neem dan contact op met onze belastingadviseurs (fiscaal@mosaccountants.nl).

Photo by Nathan Dumlao on Unsplash